Lesotho, một trong những quốc gia nghèo nhất châu Phi với GDP chỉ khoảng 2,4 tỷ USD mỗi năm, hiện đang đối mặt với mức thuế nhập khẩu lên tới 50% do Mỹ áp dụng đối với hàng hóa từ nước này. Theo số liệu, 47% xuất khẩu của Lesotho là kim cương và hơn một nửa dân số sống dưới mức 3,65 USD/ngày, cho thấy tính dễ tổn thương của nền kinh tế quốc gia này.
Công Thức Tính Thuế Khiến Lesotho “Nổi Bật”
Mỹ sử dụng công thức tính thuế dựa trên tỷ lệ chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu đối với mỗi quốc gia, cụ thể là:
(Xuất khẩu – Nhập khẩu) / Xuất khẩu × 100%, sau đó lấy một nửa làm mức thuế đối ứng.
Với Lesotho, nước này xuất khẩu hàng hóa cho Mỹ trị giá 236 triệu USD (trong đó chủ yếu là kim cương và hàng dệt may) trong khi chỉ nhập khẩu khoảng 7 triệu USD. Con số này cho thấy tỷ lệ chênh lệch gần như đạt 97%, dẫn đến mức thuế được tính lên tới 50%.
Tình Hình Thuế Quan Ở Các Quốc Gia Lân Cận
Trong khi Lesotho bị áp mức thuế 50%, các nước khác trong khối Nam Phi lại chịu các mức thuế khác nhau do Mỹ tính riêng từng trường hợp:
- Nam Phi: 30%
- Namibia: 21%
- Botswana: 37%
- Eswatini: 10%
Lưu ý rằng Lesotho không có quyền tự quyết định mức thuế quan của mình mà phải theo quy định chung của khối Nam Phi, điều này làm nổi bật thêm sự bất lợi khi nước này bị áp dụng mức thuế quá cao do đặc thù kinh tế.
Nghi Vấn Từ Các Chuyên Gia
Một số chuyên gia đặt dấu hỏi về tính công bằng của chính sách thuế quan này. Họ cho rằng, với nền kinh tế nghèo nàn và tỷ lệ nhập khẩu hàng Mỹ rất thấp do điều kiện kinh tế khó khăn, việc áp dụng công thức tính thuế một cách máy móc có thể không nhằm mục đích điều chỉnh cán cân thương mại một cách hợp lý mà ngược lại là “bắt nạt” các quốc gia yếu về kinh tế. Ngoài ra, việc các mặt hàng chủ lực như kim cương không thể sản xuất hoặc gia công tại Mỹ để tránh thuế càng làm nổi bật vấn đề trong cơ chế tính thuế hiện hành.
Kết Luận
Chính sách thuế quan của Mỹ đối với Lesotho và các quốc gia khác trong khu vực cho thấy sự chênh lệch đáng kể trong cách thức áp dụng các biện pháp bảo vệ ngành công nghiệp nội địa. Dù có mục tiêu điều chỉnh cán cân thương mại, nhưng không ít ý kiến cho rằng công thức tính thuế hiện tại lại làm bất lợi cho các quốc gia có nền kinh tế yếu, đặt ra câu hỏi về tính công bằng và hiệu quả của chính sách này trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.
